Een nieuwe schenking Jos Hendrickx aan het Stedelijke Prentenkabinet

In mei 1984 werd het Stedelijk Prentenkabinet door de heer Gerard Hendrickx, vertegenwoordiger van de erfgenamen en broer van wijlen Jos Hendrickx (1906-1971), bedacht met een schenking die vele andere instellingen haar mogen benijden. Uit de nalatenschap van de befaamde Antwerpse kunstschilder en graficus werd namelijk de nagenoeg volledige verzameling oorspronkelijke etsplaten en houtblokken, respectievelijk 291 en 141 stuks, aan het Prentenkabinet overgedragen. Dit waardevolle materiaal heeft dus betrekking op zowat alle terreinen waarop de grafische kunstenaar Jos Hendrickx zich heeft gemanifesteerd : naast zelfstandige ets- burijnplaten, houtsneden en gravures, bevat de dotatie talloze boekillustraties, kalenderillustraties, ex-librissen, kerst- en nieuwjaarswensen, allerhande gelegenheidsgrafiek. Bij gebrek aan bevoegd personeel kon deze schenking vooralsnog niet worden geïnventariseerd en nauwkeurig beschreven, maar het staat nu al vrijwel vast dat de Stad Antwerpen dankzij dit genereuze gebaar van de nabestaanden van Jos Hendrickx een unieke œuvrecollectie heeft verworven.[i]

Het Antwerpse Prentenkabinet mag voortaan beschouwd worden als het voornaamste depot van het artistieke werk van Hendrickx, te meer daar in 1978 door de erfgenamen Hendrickx al 273 prenten en 8 tekeningen van deze vooraanstaande kunstenaar werden geschonken. In diezelfde periode konden bovendien dankzij de financiële steun van het Bestendig Dotatiefonds voor de Stadsbibliotheek, het Museum Plantin-Moretus en Prentenkabinet, vijf andere tekeningen worden aangekocht. Het grootste deel van de artistieke erfenis van de schepper van de prachtige reeksen met houtsneden, gewijd aan Sint-Antonius en Sint-Franciscus van Assisi, is hiermee voorgoed geborgen en beveiligd tegen versnippering, versjachering en andere kwalijke avonturen.

Hoewel Hendrickx in de eerste plaats als tekenaar en aquarellist hoog gewaardeerd wordt heeft zijn omvangrijk grafisch œuvre, dat vóór de jongste wereldoorlog nog kwantitatief beperkt was, na 1945 in alle opzichten een voorname betekenis gekregen. Zijn reputatie en invloed zijn overigens na zijn dood nog aldoor toegenomen, niet alleen in de kringen van kunstkenners en -hefhebbers, maar ook daarbuiten.

Raymond De Belser


[i] In september 1984 was Raymond De Belser met pensioen gegaan, voordat hij de schenking had kunnen inventariseren en nauwkeurig beschrijven.